Vuurwerk, rotte eieren, rellen, rumoer en ander lawaai om de komst van asielzoekerscentra tegen te houden – in 49 gemeenten kregen raadsleden hiermee te maken. En 21 keer – bijna de helft ! – zwichtte de lokale volksvertegenwoordiging voor geweld.
Dat is niet alleen een bedreiging voor mensen van wie de meesten nu juist op de vlucht zijn voor bedreiging, het is óók en vooral een gevaar voor de democratie. De Vereniging Nederlandse Gemeenten roept dat, de Nederlandse Vereniging van Raadsleden roept dat. Lokale wethouders die geconfronteerd zijn met het fascistisch geweld roepen het.
Maar in Den Haag blijft het oorverdovend stil.
Wilders
Dat rechtse partijen zich niet laten horen, is logisch: Wilders is de regisseur van het fascistisch geweld bij AZC’s, roept openlijk op om gemeenteraadsbesluiten te negeren en burgemeesters hun gezag te ontnemen. VVD leidster Yesilgöz is te druk om haar partij over de afgrond te duwen, nu ze ter linker én ter rechterzijde veto’s uitspreekt over samenwerking. Maar het was haar partijgenoot Eric van de Burg die de Spreidingswet bedacht en door de Kamers loodste: waar is de VVD als over principes gaat?
Henri Bontenbal, de rijzende ster, die al christen én democraat was toen hij in de wieg lag: waarom horen we hem niet over het geweld bij AZC’s, waarom is hij stil als het gaat om de bedreiging die ook de christendemocratie om zeep helpt?
Rob Jetten liet van zich horen toen en omdat zijn D66 kantoor werd aangevallen door een fascistische meute, maar zwijgt in alle talen als over asielzoekerscentra gaat, als het over de D66 wethouders gaat die op de bres staan voor de wettelijk bepaald opvang.
Frans Timmermans doet aangifte als hij wordt bedreigd op een Amsterdams terras door een fascistische losbol, en terecht. Maar waar is hij om zijn PvdA wethouders en burgemeesters openlijk te hulp te komen, als die de zoveelste bestorming van hun gemeentehuis met ME moeten beslechten?
Verkiezingen
En het kabinet… ach de restanten van een tot mislukken gedoemde ‘living-apart-together’ doet wat het de afgelopen twee jaar deed: niets. Tenzij de oprisping van toenmalig Justitieminister David van Weel ‘iets’ betekende: hij “begreep de frustratie” van de recht in eigen hand nemende burgerwachten aan de Nederlands/Duitse grens.
Als de democratie deze bedreiging niet overleeft, dan is dat toch vooral door de democratie zelf. En in het bijzonder de partijen waar verwacht van mag worden dat ze voor minderheden opkomen, dat ze de democratisch zijn, en dat ze zich daarover uitspreken, dat ze ervoor willen vechten als het nodig is.
Het is echt heel hard nodig. Vooral nu, voor de verkiezingen. Voor vanwege de verkiezingen.