Sinds twee dagen in Burundi en het is zoals ik aankondigde: land van de chaos, waar iedereen vrij is maar ook vogelvrij. Drie jaar na de verkiezingen, waarop heel Burundi na dertien jaar oorlog zijn hoop had gevestigd, is het land economisch volledig aan de afgrond. Zichtbaar: geen straat in Bujumbura is nog heel en bij regen vernaderen de asfaltputten in wildstromende rivieren.
Op de weg van Rwanda door Burundi naar Bujumbura wisselden hardwerkendenmensjes elkaar af met verveeld kijkende militaoiren: de route zag er groen van. Terecht zo bleek afgelopen nacht, toen hoog boven Bujumbura in de heuvels de granaten van de rebellenbeweging FNL in de inktzwarte lucht uiteenspatten. Antwoord van mitrailleurgeweer van het regeringsleger. De balans vanmorgen: zes dode soldaten, minimaal. En een wat angstig kijkende Bujumbura bevolking. Het is voor het eerst in drie jaar, sinds de regering van Hutu aan de macht is, dat er weer gevochten werd in de bergen boven de hoofdstad. Hutu rebellen tegen Hutu regeringssoldaten, het is allemaal een beetje merkwaardig, zoals alles in dit land.
Er heerst chaos en rechteloosheid, maar iedereen praat er openlijk over, zonder enige consequentie. Groot verschil met buurland Rwanda, zowel de chaos als de openheid. Hier terrasjes en overal snackbarretjes op straat, in Rwanda prullenbakken en spiegelglas. Rwandezen werken, Burundezen leven – een beetje zoals Nederlanders versus Belgen.
Niettemin, Burundi glijdt wel steeds verder naar een economisch afvalputje. En dat heeft, zo vertelde de directrice van een grote vrouwenorganisatie me vanmorgen, uiteindelijk gevolgen voor het politieke klimaat. Het enige wat een conflict vooralsnog tegenhoudt, is dat mensen hier na zoveel jaren van oorlog heel erg oorlogsmoe zijn. Dan maar liever een regering die er een puinhoop van maakt en dat rechtvaardigt uitsluitend en alleen met het argument dat ze gekozen is door het volk en d’us mag doen – en vooral laten – wat ze wil.
Ondanks alles, ik werk en leef en beweeg me hier een stuk soepeler en makkelijker dan in Rwanda. Nergens druk, nergens drukte, binnen 24 uur had ik 20 contacten in mijn mobiele telefoon en evenzoveel afspraken. Alles kan zo geregeld worden, niemand doet waar dan ook moeilijk over. Ik hoop deze weblog nog even vol te houden, want het vindt allemaal plaats in internetcafes. Die, om Rwanda nog even te jennen, ondanks alle armoede hier, tien keer beter en sneller werken dan aan de andere kant van de grens.